اسلام، قرآن و تفسیر

مناسبت خاتمۀ سورۀ نساء و افتتاحیه سورۀ مائده

1- خاتمۀ سورۀ نساء در بارۀ تقسیم ارث بین برادران و رابطۀ مالی بین خویشاوندان است، و آن در این فرمودۀ خداوند: (قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلَالَةِ إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ وَلَهُ أُخْتٌ)[1] {نساء: 176}.

و اول سورۀ مائده در بارۀ روابط با دیگران می فرماید: (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ)[2]، و این شامل تعامل با عموم افراد جامعه می شود.

همچنین از ایشان در خواست می کند تا بر نیکی و پرهیزگاری با همدیگر تعاون داشته باشند، نه بر گناه و دشمنی؛ و می فرماید: (وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ)[3] {مائده:2}، پس به شکل کلی خاتمۀ سوره نساء و اول سوره مائده هر دو در تنظیم روابط بین افراد مجتمع است، که نخست از خویشاوندان شروع می شود و بعد همه جامعه را در بر می گیرد.

2- در اواخر سورۀ نساء فرمود: که خداوند برخي از چيزهاي پاكيزه و حلال را بر یهود حرام گردانید و آن هم به خاطر ظلمشان.

سپس در اول مائده می فرماید: که خداوند پاکیزه ها  را بر ما مسلمان ها حلال کرده، پس مقابله کرده بین آنچه که بر ما حلال کرده و بر ایشان حرام گردانیده است.

خداوند متعال در سورۀ نساء فرمود: (فَبِظُلْمٍ مِنَ الَّذِينَ هَادُوا حَرَّمْنَا عَلَيْهِمْ طَيِّبَاتٍ أُحِلَّتْ لَهُمْ وَبِصَدِّهِمْ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ كَثِيرًا)[4] {نساء: 160} .

و در اوایل سورۀ مائده می فرماید: (يَسْأَلُونَكَ مَاذَا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ)[5] {مائده: 4}.

 و همچنین می فرماید: (الْيَوْمَ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ وَطَعَامُ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ حِلٌّ لَكُمْ وَطَعَامُكُمْ حِلٌّ لَهُمْ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ)[6] {مائده: 5}.

IslamQT.Com 

 اسلام-قرآن و تفسیر

============

أبـــو أنـــس

مرجع: التناسب بین السور فی المفتتح والخواتیم، تألیف دکتر فاضل سامرائی.