تاریخ چاپ :

2024 Nov 21

IslamQT.Com 

لینک مشاهده :  

عـنوان    :       

مناسبت خاتمۀ سورۀ نساء و افتتاحیه سورۀ مائده

مناسبت خاتمۀ سورۀ نساء و افتتاحیه سورۀ مائده

1- خاتمۀ سورۀ نساء در بارۀ تقسیم ارث بین برادران و رابطۀ مالی بین خویشاوندان است، و آن در این فرمودۀ خداوند: (قُلِ اللَّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلَالَةِ إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ وَلَهُ أُخْتٌ)[1] {نساء: 176}.

و اول سورۀ مائده در بارۀ روابط با دیگران می فرماید: (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ)[2]، و این شامل تعامل با عموم افراد جامعه می شود.

همچنین از ایشان در خواست می کند تا بر نیکی و پرهیزگاری با همدیگر تعاون داشته باشند، نه بر گناه و دشمنی؛ و می فرماید: (وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ)[3] {مائده:2}، پس به شکل کلی خاتمۀ سوره نساء و اول سوره مائده هر دو در تنظیم روابط بین افراد مجتمع است، که نخست از خویشاوندان شروع می شود و بعد همه جامعه را در بر می گیرد.

2- در اواخر سورۀ نساء فرمود: که خداوند برخي از چيزهاي پاكيزه و حلال را بر یهود حرام گردانید و آن هم به خاطر ظلمشان.

سپس در اول مائده می فرماید: که خداوند پاکیزه ها  را بر ما مسلمان ها حلال کرده، پس مقابله کرده بین آنچه که بر ما حلال کرده و بر ایشان حرام گردانیده است.

خداوند متعال در سورۀ نساء فرمود: (فَبِظُلْمٍ مِنَ الَّذِينَ هَادُوا حَرَّمْنَا عَلَيْهِمْ طَيِّبَاتٍ أُحِلَّتْ لَهُمْ وَبِصَدِّهِمْ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ كَثِيرًا)[4] {نساء: 160} .

و در اوایل سورۀ مائده می فرماید: (يَسْأَلُونَكَ مَاذَا أُحِلَّ لَهُمْ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ)[5] {مائده: 4}.

 و همچنین می فرماید: (الْيَوْمَ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ وَطَعَامُ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ حِلٌّ لَكُمْ وَطَعَامُكُمْ حِلٌّ لَهُمْ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ)[6] {مائده: 5}.

IslamQT.Com 

 اسلام-قرآن و تفسیر

============

أبـــو أنـــس

مرجع: التناسب بین السور فی المفتتح والخواتیم، تألیف دکتر فاضل سامرائی.

 

 

 

 



[1] - بگو : خداوند در ( اين‌باره كه مشهور است به ) كلاله ، برايتان حكم صادر مي‌كند . اگر مردي مُرد و فرزندي نداشت و داراي خواهري بود.

[2] - ‏اي مؤمنان ! به پيمانها و قراردادها وفا كنيد

[3] - در راه نيكي و پرهيزگاري همديگر را ياري و پشتيباني نمائيد ، و همديگر را در راه تجاوز و ستمكاري ياري و پشتيباني مكنيد .

[4] - ‏به خاطر جور و ستمي كه از يهوديان سر زد و ( به خصوص ) به سبب اين كه بسي از راه خدا ( مردمان را ) بازداشتند ، ( براي تنبيه ايشان ، قسمتي از ) چيزهاي پاكيزه را كه بر آنان حلال بود ، حرام كرديم .‏

[5] - ‏از تو مي‌پرسند كه چه چيز ( از خوردنيها و نوشيدنيها ) بر آنان حلال شده است‌ ؟ بگو : بر شما چيزهاي پاكيزه حلال شده است

[6] - ‏امروزه ( با نزول اين آيه ) براي شما همه چيزهاي پاكيزه ( طبع سالم پسند ) حلال گرديد ، و ( ذبائح و ) خوراك اهل كتاب ( جز آنچه با آيات ديگر تحريم شده است ) براي شما حلال است و خوراك شما براي آنان حلال است ، و ( ازدواج با ) زنان پاكدامن مؤمن.