1. چنانچه راء مكسور باشد. مانند:
- (رِحْلَةَ)
در آیه ی: ﴿إِيلَافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَاء
وَالصَّيْفِ﴾ (قريش 2) (مثال اول)
- ﴿ الْقَارِعَةُ﴾ (قارعه 1) (مثال دوم)
2. اگر راء ساكن و قبل از آن كسره ی اصلي در
یک كلمه ی واحد بوده و بعد از آن حرف استعلاء باشد. مانند:
- (فِرْعَوْنَ)
در آیه ی: ﴿فِرْعَوْنَ
وَثَمُودَ﴾ (بروج 18) (مثال سوم)
- (شِرْعَةً)
در آیه ی: ﴿لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجاً﴾
(مائده 48) (مثال چهارم)
- (مِرْيَةٍ)
در آیه ی: ﴿أَلَا إِنَّهُمْ فِي مِرْيَةٍ مِّن لِّقَاء
رَبِّهِمْ﴾ (فصلت 54) (مثال پنجم)
3. چنانچه راء در آخر كلمه بوده و به دلیل وقف ساكن شده و قبل از آن ياء ساكن
باشد، حتی اگر ياء مدي هم باشد، مثل:
- (بَصِيرٌ)
در آیه ی: ﴿وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ﴾ (تغابن 2) (مثال ششم)
- (لَّخَبِـيـرٌ)
در آیه ی: ﴿إِنَّ رَبَّهُم بِهِمْ يَوْمَئِذٍ
لَّخَبِـيـرٌ﴾ (عاديات 11) (مثال هفتم)
یا آنکه ياء لين (غير مدي) باشد، مانند:
- (السَّـيْرَ)
در آیه ی: ﴿وَقَدَّرْنَا فِيهَا السَّـيْرَ﴾ (سبأ 18) (مثال هشتم)
- (الْخَـيْرِ)
در آیه ی: ﴿فَإِذَا ذَهَبَ الْخَوْفُ سَلَقُوكُم
بِأَلْسِنَةٍ حِدَادٍ أَشِحَّةً عَلَى الْخَـيْرِ﴾ (احزاب 19) (مثال نهم)
4. چنانچه راء در
آخر كلمه بوده و به دلیل وقف ساكن شود، و قبل از آن حرف ساكنی از حروف استفال (غير
از حروف استعلاء) باشد و قبل از ساكن، كسره در همان کلمه بیاید. مانند:
- (السِّحْرِ)
در آیه ی: ﴿إِنَّا آمَنَّا بِرَبِّنَا لِيَغْفِرَ
لَنَا خَطَايَانَا وَمَا أَكْرَهْتَنَا عَلَيْهِ مِنَ السِّحْرِ﴾ (طه
73) (مثال دهم)
- (الذِّكْرِ)
در آیه ی: ﴿ص وَالْقُرْآنِ ذِي الذِّكْرِ﴾ (ص 1) (مثال یازدهم)
5. اگر بعد از راء حرف ممال باشد. تنها در یک جای قرآن چنین آمده است:
- (مَجْرَاهَا) در آیه ی: ﴿وَقَالَ
ارْكَبُواْ فِيهَا بِسْمِ اللّهِ مَجْرَاهَا وَمُرْسَاهَا﴾ (هود 41) (مثال دوازدهم)
![]()
ترقيق راء درصورت مکسور بودن
![]()