بسم الله الرحمن الرحیم
اعجاز قرآن در جغرافیا (2) : تلقیح ابرها توسط باد
{وَأَرْسَلْنَا الرِّيَاحَ لَوَاقِحَ فَأَنْزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَسْقَيْنَاكُمُوهُ وَمَا أَنْتُمْ لَهُ بِخَازِنِينَ} ترجمه: «و بادها را بارور کننده فرستاديم و به دنبال آن از آسمان آبی بارانديم و آن را به شما نوشانيديم درحالی که شما خزانه دار و نگهدارنده ی آن نيستيد».
«لواقح» واژه ای است که در این آیه به کار برده شده. این واژه صورت جمع «لاقح» به معنی تلقیح کننده – بارور کننده – یا آبستن است. در این متن تلقیح بدین معنی است که باد ابرهای باردار را به سمت یکدیگر سوق می دهد و باعث افزایش تراکم آن ها و ایجاد رعد و برق و بارش باران می شود، توصیفی مشابه آن در قرآن آمده است:
{اللَّـهُ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ فَتُثِيرُ سَحَابًا فَيَبْسُطُهُ فِي السَّمَاءِ كَيْفَ يَشَاءُ وَيَجْعَلُهُ كِسَفًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِۖ فَإِذَا أَصَابَ بِهِ مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ إِذَا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ} ترجمه: «الله همان کسی است که بادها را می فرستد، آنگاه ابرها را به حرکت در می آورد، سپس آن را در آسمان آن گونه که بخواهد می گستراند و متراکم می سازد، پس می بينی که قطره های باران از لابه لای آن خارج می شود. پس هنگامی که اين باران را به هر کس از بندگانش بخواهد برساند، آنان خوشحال می شوند».
توصیف قرآنی کاملاً دقیق و موافق با داده های علم نوین آبشناسی است. چرخه ی آب در آیات مختلفی از قرآن توصیف شده است، مثلاً:
{وَهُوَ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْرًا بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِۖ حَتَّىٰ إِذَا أَقَلَّتْ سَحَابًا ثِقَالًا سُقْنَاهُ لِبَلَدٍ مَيِّتٍ فَأَنْزَلْنَا بِهِ الْمَاءَ فَأَخْرَجْنَا بِهِ مِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِۚ كَذَٰلِكَ نُخْرِجُ الْمَوْتَىٰ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ} ترجمه: «و اوست که پيشاپيش رحمت خود بادها را برای بشارت – باران – می فرستد. زمانی که بادها ابرهای سنگين بار را بر دارند، ما آن را به سوی سرزمينی مرده می فرستيم سپس از آن؛ آب را نازل می کنيم، آنگاه با آن آب هر نوع ميوه ای می رویانیم. اين گونه مردگان را زنده می کنيم و از قبرها بيرون می آوريم، شايد پند گيريد».
و در جای دیگر می فرماید:
{أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَسَالَتْ أَوْدِيَةٌ بِقَدَرِهَا فَاحْتَمَلَ السَّيْلُ زَبَدًا رَابِيًاۚ وَمِمَّا يُوقِدُونَ عَلَيْهِ فِي النَّارِ ابْتِغَاءَ حِلْيَةٍ أَوْ مَتَاعٍ زَبَدٌ مِثْلُهُۚ كَذَٰلِكَ يَضْرِبُ اللَّـهُ الْحَقَّ وَالْبَاطِلَۚ فَأَمَّا الزَّبَدُ فَيَذْهَبُ جُفَاءًۖ وَأَمَّا مَا يَنْفَعُ النَّاسَ فَيَمْكُثُ فِي الْأَرْضِۚ كَذَٰلِكَ يَضْرِبُ اللَّـهُ الْأَمْثَالَ} ترجمه: «الله از آسمان، آب فرو می باراند و رودخانه ها به اندازه ی گنجایش خویش از آن در خود می گنجانند و روی این سیلاب ها، کف های زیاد و بی سودی بالا می آید، همچنین آنچه از طلا و نقره و غیره جهت تهیه ی زینت آلات روی آتش ذوب می کنند، کف هایی همانند کف های آب بر روی آن ها قرار می گیرد - پروردگار برای حق و باطل چنین مثالی می زند- اما کف ها – بی سود و بیهوده بوده – دور انداخته می شود، ولی آنچه برای مردم نافع است در زمین ماندگار می شود. الله این چنین مثال می زند. (عقاید باطل، همسان کف و خس و خاشاک روی آب و بالای فلزات است که هرچه زودتر از میان می رود، اما عقاید صحیح همچون آب و طلا و نقره سودمند و ماندگار می باشد)».
و می فرماید:
{وَهُوَ الَّذِي أَرْسَلَ الرِّيَاحَ بُشْرًا بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِۚ وَأَنْزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً طَهُورًا ﴿48﴾ لِنُحْيِيَ بِهِ بَلْدَةً مَيْتًا وَنُسْقِيَهُ مِمَّا خَلَقْنَا أَنْعَامًا وَأَنَاسِيَّ كَثِيرًا} ترجمه: «و او کسی است که بادها را به عنوان بشارت دهندگانی پيشاپيش رحمتش – باران – فرستاد و از آسمان آبی پاک نازل کرديم (48) تا با آن سرزمين مرده ای را زنده کنيم و آن را به چهارپايان و انسانهای بسياری که آفريده ايم، بنوشانيم».
همچنین می فرماید:
{وَنَزَّلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً مُبَارَكًا فَأَنْبَتْنَا بِهِ جَنَّاتٍ وَحَبَّ الْحَصِيدِ ﴿9﴾ وَالنَّخْلَ بَاسِقَاتٍ لَهَا طَلْعٌ نَضِيدٌ ﴿10﴾ رِزْقًا لِلْعِبَادِۖ وَأَحْيَيْنَا بِهِ بَلْدَةً مَيْتًاۚ كَذَٰلِكَ الْخُرُوجُ} ترجمه: «و از آسمان آبی پر برکت نازل کرديم، پس با آن باغها و دانه های درو شدنی رويانديم (9) و نخل های بلند قامت که خوشه های برهم چيده دارند (10) روزی بندگان هستند و با آن باران سرزمين مرده را زنده کرديم. زنده شدن دوباره نیز چنين است».
و فرموده:
{أَفَرَأَيْتُمُ الْمَاءَ الَّذِي تَشْرَبُونَ ﴿68﴾ أَأَنْتُمْ أَنْزَلْتُمُوهُ مِنَ الْمُزْنِ أَمْ نَحْنُ الْمُنْزِلُونَ ﴿69﴾ لَوْ نَشَاءُ جَعَلْنَاهُ أُجَاجًا فَلَوْلَا تَشْكُرُونَ} ترجمه: «آیا هیچ درباره ی آبی که می نوشید اندیشیده اید؟ آیا شما آب را از ابر پایین می آورید یا ما آن را فرود می آوریم؟ اگر ما بخواهیم این آب را تلخ و شور می گردانیم. پس چرا شکر نمی کنید؟».
همچنین می فرماید:
{قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ} ترجمه: «بگو: مرا خبر دهید، اگر آب های تان به زمین فرو رود، چه کسی می تواند آب روان در دسترس تان قرار دهد؟»
و می فرماید:
{وَالسَّمَاءِ ذَاتِ الرَّجْعِ} ترجمه: «سوگند به آسمان پر باران».
برگرفته از کتاب: قرآن و علوم نوبنیان
مؤلف: دکتر ذاکر نایک
مترجم: انس محمودی
با تصرف
|