|
بسم الله الرحمن الرحیم
اعجاز علمی چیست؟
این مقاله از کتاب "قرآن و علوم نوبنیان" نوشته ی دکتر ذاکر نایک گرفته شده است که در آن نویسنده به بیان تعدادی از اعجازهای علمی می پردازد که در مقالات بعدی آن ها را ذکر خواهیم کرد.
در ابتدا به بیان معنای اعجاز علمی می پردازیم و تحدی قرآن در این زمینه را ذکر می کنیم.
اعجاز علمی چیست؟
اعجاز علمی اخباری است که قرآن کریم و یا سنت پیامبر صلی الله علیه وسلم در مورد حقایقی ارائه می‌دهد که علوم تجريبی آن را به اثبات رسانده است، حقایقی که امکان درک آن‌ها با امکانات زمان پیامبر صلی الله علیه وسلم غیر ممکن بوده است و این نشان از صدق نبوت پیامبر صلی الله علیه وسلم و ارتباط ایشان با سرچشمه وحی دارد.
و از جایی که پیامبران قبل از محمد صلی الله علیه وسلم فقط برای گروه خاصی از مردم مبعوث می‌شدند و دعوت آن‌ها مربوط به زمانی مشخص بوده است، خداوند آن‌ها را با دادن توانایی‌های فراتر از قدرت بشر، مورد تایید خود قرار داده است، توانایی‌هایی که کاملاً حسی و قابل لمس بوده است و در عین حال فقط مختص به اطرافیان آن پیامبر بوده است، همانند عصای موسی علیه السلام و زنده کردن مردگان توسط عیسی علیه السلام. این شواهد حسی که خداوند به این پیامبران اعطا کرده است فقط توانایی قانع‌کردن افراد زمان خود را داشت و هنگامی که دین خداوند تحریف می‌شد، خداوند پیامبر دیگری را با معجزه‌ی دیگری می‌فرستاد. اما از آن جایی که بعد از پیامبر خاتم صلی الله علیه وسلم، پیامبر دیگری نمی‌آید و معجزه‌ای دیگر برای مردم نخواهد ماند، خداوندأ قرآن را معجزه‌ی او قرار داد که هرگز مورد تحریف قرار نمی‌گیرد و تا ابد برای جهانیان معجزه است، در زمان پیامبر صلی الله علیه وسلم معجزه‌ی قرآن فصاحت و شیوایی آن بود و امروزه اعجاز علمی است که در آن موجود است.
﴿قُلْ أَيُّ شَيْءٍ أَكْبَرُ شَهَادَةً ۖ قُلِ اللَّـهُ ۖ شَهِيدٌ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ ۚ وَأُوحِيَ إِلَيَّ هَٰذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَمَنْ بَلَغَ﴾ [الأنعام: 19]. «(ای پیغمبر! به کسانی که بر رسالت تو گواهی می‌خواهند) بگو: بالاترین گواهی، گواهی کیست (تا او بر صدق نبوت من گواهی دهد؟) بگو: خدا میان من و شما گواه است! (بهترین دلیل آن این است که) این قرآن به من وحی شده است تا شما و تمام کسانی را که این قرآن بدان‌ها می‌رسد، بدان بیم دهم. (قرآنی که هیچ کس و هیچ گروهی نمی‌تواند سوره‌ای همانند آن را بسازد و ارائه دهد)».
﴿لَٰكِنِ اللَّـهُ يَشْهَدُ بِمَا أَنْزَلَ إِلَيْكَ ۖ أَنْزَلَهُ بِعِلْمِهِ ۖ وَالْمَلَائِكَةُ يَشْهَدُونَ ۚ وَكَفَىٰ بِاللَّـهِ شَهِيدًا﴾ [النساء: 166].
«(هرچند که کافران نبوت تو را انکار می‌کنند) لیکن خداوند بر آنچه (از قرآن) بر تو نازل شده است، گواهی می‌دهد. این خدا است که آن را به (مقتضای) دانش (خاص) خویش نازل کرده است. و فرشتگان (نیز بدان) گواهی می‌دهند و (صحت نبوت تو را تصدیق می‌کنند. گرچه) کافی است که خدا گواه باشد».
تحدی (مبارزه‌خواهی) قرآن
شعر و ادب در تمام فرهنگ‌ها، وسیله‌ای برای بیان احساسات و خلاقیت‌های بشر بوده است. دنیای ما دورانی را شاهد بوده است که در آن شعر و ادب منصب فخر و مباهات را به تصرف خود درآورده‌اند، همانگونه که امروزه علم و فناوری از این منصب برخوردار هستند. مسلمانان و نیز غیر مسلمانان بر ادبیات فوق العاده‌ی قرآن اتفاق‌نظر دارند، به گونه‌ای که آن را والاترین نمونه‌ی ادبیات عرب بر روی زمین می‌دانند. قرآن اینگونه بشریت را به چالش می‌کشد.
﴿وَإِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْبٍ مِمَّا نَزَّلْنَا عَلَىٰ عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَادْعُوا شُهَدَاءَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّـهِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ ﴿٢٣﴾ فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَلَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِي وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ ۖ أُعِدَّتْ لِلْكَافِرِينَ﴾ [البقرة: 23-24]. «اگر درباره آنچه بر بنده خود نازل کرده‌ایم، دچار شک و دودلی هستید، سوره‌ای همانند آن را بسازید (و ارائه دهید) و گواهان خود را به جز خدا (که بر صدق قرآن گواهی می‌دهد) فرا خوانید (تا بر صدق چیزی که آورده‌اید و همسان قرآنش می‌دانید، شهادت دهند) اگر راستگو و درستکارید و اگر نتوانستید که چنین کنید- و هرگز نخواهید توانست- پس (لازم است که با انجام کارهای نیکو و دوری از بدی‌ها) خود را از آتشی که (بخشی از) افروزینه‌ی آن انسان و سنگ (اصنام) است، به دور دارید. آتشی که برای (شکنجه‌ی) کافران آماده گشته است».
تحدی قرآن آوردن سوره‌ای است که همانند سوره‌های موجود در آن باشد، همین مبارزه‌طلبی بارها در جای جای قرآن تکرار شده است. تحدی به آوردن سوره‌ای که از لحاظ زیبایی، شیوایی، عمق و معنا حداقل تا حدی همانند سوره‌های قرآن باشد، تاکنون بی‌پاسخ مانده است. اما یک فرد خردگرای امروزی هرگز یک کتاب مذهبی را نخواهد پذیرفت که بگوید زمین تخت است، حتی اگر در بهترین حالت ممکن بیان شاعرانه نیز قرار گرفته باشد. چون ما در عصری به سر می‌بریم که در آن شعور، منطق و دانش بشری بر همه چیز مقدم است و بسیاری زبان فوق العاده زیبای قرآن را به عنوان گواهی بر الهی بودن منشأ آن نخواهند پذیرفت. هر کتاب مقدسی که مدعی داشتن منشأ الهی است، باید با اتکا به منطق و استدلال ادعای خود را ثابت کند. براساس گفته‌ی آلبرت انیشتین، فیزیک‌دان نامی و برنده‌ی جایزه‌ی نوبل «دانش بی‌دین لنگ است و دین بی‌دانش کور». پس بدین منظور بیایید قرآن را با جزییات مطالعه کنیم تا دریابیم که آیا قرآن و علوم نوبنیان سازگارند یا خیر؟
قرآن کتاب علوم نیست، بلکه کتاب «علامات» یعنی آیات است. در قرآن بیش از شش هزار آیه وجود دارد که از این تعداد بیش از یک هزار آیه دربر دارنده‌ی اشاراتی علمی هستند. همه می‌دانیم که دانش بشری بارها دچار دگرگونی‌های اساسی شده است، به همین سبب در این کتاب فقط حقایق علمی اثبات شده در نظر گرفته شده است و بر فرضیه‌های محض و نظریه‌هایی که بر مبنای فرض و گمان هستند و هیچ دلیل محکم علمی ندارند، پرداخته نشده است.
برگرفته از کتاب: قرآن و علوم نوبنیان
مؤلف: دکتر ذاکر نایک
مترجم: انس محمودی |
