اسلام، قرآن و تفسیر

فضیلت قراءت قران کریم

السلام عليكم ورحمة الله وبركاته

الحمدُ لله، نحمده ونستعينه نستغفره، ونعوذ بالله من شرور أنفسنا وسيئات أعمالنا، مَن يهده الله فلا مُضل له، ومَن يُضلل فلا هادي له، وأشهدُ أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له، وأشهدُ أن محمدًا عبده ورسوله وخليله وأمِينه على وحْيه، صلى الله عليه وعلى آله وصحبه وعلى التابعين لهم بإحسان، وسلَّم تسليمًا كثيرًا .

أما بعد:

ای بندگان الله، و ای امت محمد رسول الله،  تقوای الله – عزوجل- را پیشه کنید و شکرگزار نعمت های او باشید، زیرا  او کتابی را برای شما فرستاده که شاهد و تصدیق کننده ی کتاب های قبل است. کتابی کریم که مانند نوری است که به وسیله آن می بینند، و علمی است که با آن هدایت می شوید و برهان و دلیلی است که بر اساس آن عقیده و عبادات و اعمال و اخلاق نهادینه شده  است. همانطور که الله عزوجل می فرماید: ﴿ يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَكُمْ بُرْهَانٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكُمْ نُورًا مُبِينًا) (174) فَأَمَّا الَّذِينَ آَمَنُوا بِاللَّهِ وَاعْتَصَمُوا بِهِ فَسَيُدْخِلُهُمْ فِي رَحْمَةٍ مِنْهُ وَفَضْلٍ وَيَهْدِيهِمْ إِلَيْهِ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا﴾ [النساء: 174-175] .

ترجمه: (ای مردم ، از جانب پروردگارتان بر شما حجتی آمد و برای شما نوری آشکارنازل کرده ايم (۱۷۴.) اما آنان را که به خدا ايمان آورده اند و به او توسل جسته اند به آستان فضل و رحمت خويش درآورد و به راهی راست هدايت کرد).

از الله تبارک و تعالی می خواهیم که ما را جزو مؤمنین راستینی قرار دهد که فقط به الله پناه می برند، و حق خواندن کتابش را همان گونه که شایسته است به جای می آورند.

همانا قرآن کتابی است پربرکت در تلاوت، در راه و روش، در آثار، و راستگو در اخبار، و عادل در احکام. همان گونه که الله تعالی می فرماید: (كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ) [ص: 29] ترجمه:( کتابي مبارک است که آن را بر تو نازل کرده ايم)، و (إِنَّ هَذَا الْقُرْآَنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ﴾ [الإسراء: 9] ترجمه: (همانا اين قرآن به راهی هدايت می کند که آن استوارتر است، و در جای دیگر می فرماید: ﴿فَلا تُطِعِ الْكَافِرِينَ وَجَاهِدْهُمْ بِهِ جِهَادًا كَبِيرًا﴾ [الفرقان: 52] ترجمه: (پس، از كافران فرمان مبر، و با قرآن با آنان به جهادی بزرگ بپرداز). و﴿كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلَى صِرَاطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ) (1) (اللَّهِ الَّذِي لَهُ مَا فِي السَّمَوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ وَوَيْلٌ لِلْكَافِرِينَ مِنْ عَذَابٍ شَدِيدٍ﴾ [إبراهيم: 1-2] ترجمه: (اين کتابی است که آن را بر تو فرو فرستاده ايم تا مردم را به اذن پروردگارشان از تاريکی ها به سوی نور بيرون بياوری؛ به سوی راه خداوند پيروزمند(1). (ستوده خدايی که آنچه در آسمانها و زمين است از آن اوست، و ای بر کافران از عذاب سخت). و آن کتابی است که بیانگر همه چیز است، چنان که الله تعالی می فرماید: (وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ تِبْيَانًا لِكُلِّ شَيْءٍ) [النحل: 89]. ترجمه: (وکتابی را بر تو نازل کردیم که بیانگر همه چیز است). پس هیچ چیزی باقی نمانده که انسان به آن احتیاج داشته باشد ولی در قرآن نباشد، و آیات بسیاری در این رابطه وجود دارد.

اما احادیثی که در این رابطه آمده است عبارتند از :

حدیث امیر المؤمنین عثمان بن عفان رضی الله عنه که از رسول الله صلی الله علیه و سلم روایت کرده که فرمودند: (خيركم مَن تعلَّم القرآن وعلّمه) صحیح بخاری. ترجمه: ( بهترین شما کسی است که قرآن را یاد بگیرد و آن را به دیگران یاد دهد).

و از عایشه رضی الله عنها روایت شده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: (الماهرُ بالقرآن مع السفرة الكرام البَرَرَة، والذي يقرأ القرآن ويتتعتع فيه وهو عليه شاقٌّ له أجران) صحیح بخاری و مسلم. ترجمه: (كسی كه در قرآن مهارت دارد، منزلتی مانند منزلت فرشتگان بزرگوار ونیكوكار خواهد داشت. وكسی كه قرآن، تلاوت كند و به شدت از آن مواظبت نماید دو پاداش دارد).

و از ابی موسی اشعری رضی الله عنه روایت شده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمود: (مثلُ المؤمن الذي يقرأ القرآن مثل الأترجة - يعني: الإترنج - ريحها طيّب وطعمها طيّب، ومثل المؤمن الذي لا يقرأ القرآن كمثل التمرة لا ريح َلها وطعمها حلو) متفق علیه. ترجمه: (مؤمنی که قرآن را می خواند مانند ترنجی است که هم بو و هم طعم لذیذی دارد، و مؤمنی که قرآن نمی خواند مانند خرمایی است که بو ندارد ولی طعم شیرینی دارد).

و از عبدالله بن مسعود رضی الله عنه روایت شده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمود: (مَن قرأ حرفًا من القرآن فله حسنة والحسنة بعشر أمثالها، لا أقول: الم حرف ولكن ألف حرف ولام حرف وميم حرف) سنن ترمذی. ترجمه: (کسی که یک حرف از قرآن را بخواند برای او اجری به اندازه ی ده ثواب نوشته می شود، نمی گویم که: الم حرف است ولی "الف" یک حرف و" لام" یک حرف و" میم" یک حرف است).

ای برادران مسلمان، همانا کتاب الله ـ عزوجل ـ  همان کتابی که به وسیله جبریل بر قلب محمد ـ صلی الله علیه و سلم ـ نازل شد، بزرگترین کتابی است که الله تعالی آن را نازل کرده است، و به راستی که الله تبارک و تعالی آن را به وسیله بهترین فرشته و بر بهترین بشر فرستاد، و به همین دلیل بر ما واجب است که به آن اهمیت کامل دهیم، و برماست که آن را بزرگ داریم چه از نظر لفظی و معنا و چه از نظر عمل به آن. و به همین دلیل رسول الله صلی الله علیه و سلم به أبی سعید بن المعلی گفت: (لأعلمنّك أعظم سورة في القرآن - يعني: الفاتحة - الحمد لله رب العالمين هي السبع المثاني والقرآن الذي أوتيته) صحيح بخارى. ترجمه: (من بزرگترین سوره ی قرآن را به تو می آموزم ـ یعنی: الفاتحه ـ  الحمد لله رب العالمین كه دارای هفت آیه می‌باشد و در هر ركعت نماز، تكرار می‌شود وآن، همان قرآن بزرگی است كه به من عنایت شده است). و در حدیث دیگر فرمودند: (البيتُ الذي تُقرأ فيه البقرة لا يدخله الشيطان) صحیح مسلم. ترجمه: (خانه ای که  اهل آن سوره ی بقره را تلاوت می کنند، شیطان وارد آن نمی شود). و درباره ی فضیلت آیة الكرسى  می فرمایند: (أن مَن قرأها في ليلة لم يزل عليه من الله حافظ ولا يقربه شيطان حتى يُصبح) صحیح بخاری. ترجمه: (کسی که آن را  در شب بخواند الله حافظ و نگهبان او خواهد بود، و شیطان به او نزدیک نخواهد شد). و آیة الکرسی عبارت ا ست از:(اللَّهُ لا إله إِلا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ لا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَلا نَوْمٌ لَهُ مَا فِي السَّمَوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ مَنْ ذَا الَّذِي يَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلا بِإِذْنِهِ يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلا يُحِيطُونَ بِشَيْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلا بِمَا شَاءَ وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَلا يَؤُودُهُ حِفْظُهُمَا وَهُوَ العلي الْعَظِيمُ) [البقرة: 255]. اما آیه (لا إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ) [البقرة: 256]، جزو آیة الکرسی نیست زیرا آیة الکرسی فقط یک آیه است نه بیشتر، به این ترتیب بر مسلمان است که به خواندن آن هر شب اهتمام دهد، زیرا که الله تعالی تا صبح حافظ و نگهبان او خواهد بود. و سبب بسیاری از مصیبت ها و مشکلاتی که در این عصر مشاهده می کنیم نتیجه ی عدم اهتمام مسلیمن به اوراد شرعی است، همان اورادی که با خواندن آن الله تعالی انسان را از هر بلایی حفظ می کند، بنابر این لازم است که انسان به تمام اورادی که از رسول الله صلی الله علیه و سلم به ما رسیده است اهتمام دهد. همان گونه که در حدیث آمده فرشته ای به رسول الله صلی الله علیه و سلم گفت: (أَبْشر بنورين قد أوتيتهما لم يؤتهما نبي قبلك: فاتحةُ الكتاب وخواتيم سورة البقرة لم تقرأ بحرف منهما إلا أوتيته) صحیح مسلم. ترجمه: (تو را به دو نوری مژده می دهم که به هیچ پیامبر دیگری قبل از تو مژده داده نشده: آن ها سوره فاتحه و آیات پایانی سوره بقره هستند، هرقسمت از آن ها را تلاوت کنی دعایت مستجاب می شود). و در حدیثی دیگر از عقبة بن عامر رضی الله عنه روایت شده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمود: (ألَم تر آيات أنزلت الليلة لم يُرَ مثلهنّ: قل أعوذ برب الفلق وقل أعوذ برب الناس) صحیح مسلم. ترجمه: (آیا نمی دانید آیاتی که دیشب نازل شدند، مثل آن ها دیده نشده است آن ها سوره فلق و ناس هستند).

احادیثی که ذکر شد فقط تعداد بسیار کمی از آن احادیثی است که درباره فضل قران و بعضی از سوره ها و آیات آن آمده است.

پس ای بندگان الله، وقت را غنیمت شمارید و همواره آن را تلاوت کنید، چنان که رسول  الله صلی الله علیه و سلم به آن در حدیث دستور داده: (تعاهدوا القرآن فوَ الذي نفسي بيده لَهوَ أشدّ تفلّتًا من الإبل في عُقُلها) متفق علیه. ترجمه: (از قرآن، مواظبت كنید، سوگند به ذاتی كه جانم در دست اوست، قرآن سریعتر از شتری كه زانویش بسته باشد، می‌گریزد).

پس قرآن را همانگونه که شایسته ی آن است تلاوت کنید و به آن عمل کنید، و اخبار و قصص آن را تصدیق نمایید، و به دستورهای  آن عمل و از اعمالی که شما را منع می کند دوری کنید تا به سعادت برسید. پس به این ترتیب زمانی که شنیدید الله تعالی می فرماید: (وَمَا أُمِرُوا إِلا لِيَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ﴾ [البيِّنة: 5]. ترجمه: (وآنان را جز اين فرمان ندادند که خدا را بپرستند). پس خالصانه الله را بپرستید، و به او شریکی قرار ندهید، و عبادات را فقط برای الله انجام دهید، زیرا که مخلوق هیچ فایده و ضرری به شما نمی رساند.

و زمانی که این آیه را شنیدید: (فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ النَّبِيِّ الأُمِّيِّ الَّذِي يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَكَلِمَاتِهِ وَاتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ﴾ [الأعراف: 158]. ترجمه: (پس به الله و رسول او، آن پيامبر امي که به الله و کلمات اوايمان دارد ، ايمان بياوريد و از او پيروی کنيد ، باشد که هدايت شويد). پس به الله ایمان بیاورید و از رسولش پیروی کنید.

و زمانی که شنیدید الله تعالی می فرماید: (وَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَارْكَعُوا مَعَ الرَّاكِعِينَ﴾ [البقرة: 43]. ترجمه: (و نماز را بر پا داريد و زکات را بپردازيد و با نمازگذاران نماز بخوانيد). پس نما ز را به  اندازه ی تواناییتان بپا دارید  به همان طریقی که به شما الله و رسولش دستور داده است.

و زمانی که شنیدید الله تعالی می فرماید: (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عليكم الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ﴾ ﴿شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ﴾ [البقرة: 183-185]. ترجمه: (ای کسانی که ايمان آورده ايد! روزه بر شما فرض شده است همان گونه که بر کسانی که پيش از شما بودند فرض شده بود، تا پرهيزگار شويد). (ماه رمضان ماهی است که در آن قرآن نازل شده است، کتابی که هدايتگر مردم است و متضمن نشانه های آشکار هدايت و فرقان است. پس هرکسي از شما در ماه رمضان حاضر و مقيم باشد، آن را روزه بگيرد). پس ماه رمضان را همان گونه که الله امر کرده روزه بگیرید.

و زمانی که این آیه را شنیدید: (وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً﴾ [آل عمران: 97]. ترجمه: (برای الله ، حج آن خانه بر کسانی که قدرت رفتن به آن را داشته باشند واجب است). پس هر کسی که توانایی انجام حج را دارد آن را انجام دهد.

و زمانی که شنیدید این آیه را:( إِنَّ هَذَا الْقُرْآَنَ يَهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ﴾ [الإسراء: 9]. ترجمه: (همانا اين قرآن، به راهي هدايت می کند که آن راه استوارتر است). پس یقین داشته باشید که تمسک به قرآن استوارترین راه و صحیح ترین منهج  است، پس از آن اطاعت کنید.

و زمانی که شنیدید الله تعالی می فرماید: (وَلا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُوا بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا فَرِيقًا مِنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالإِثْمِ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ﴾ [البقرة: 188]. ترجمه: (و اموال خود را در ميانتان به ناحق نخوريد و آن را به حکام تقديم نکنيد تا پاره ای از اموال مردم را از راه گناه بخورند، در حالی که شما هم خوب می دانيد). پس از خوردن اموال ناحق دوری کنید و لو که قاضی هم بین شما حکم کند ولی شما بدانید که آن مال ناحق است دوری ورزید زیرا که قاضی شما را از عذاب الله نمی تواند نجات دهد.

و زمانی که این آی هرا شنیدید: (وَلا تَنَابَزُوا بِالأَلْقَابِ﴾ [الحجرات: 11]. ترجمه: (و يکد يگر را به القاب زشت مخوانيد). پس از یکدیگر عیب جویی نکنید.

و زمانی که این آیه راخواندید: (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ عَسَى أَنْ يَكُونُوا خَيْرًا مِنْهُمْ وَلا نِسَاءٌ مِنْ نِسَاءٍ عَسَى أَنْ يَكُنَّ خَيْرًا مِنْهُنَّ﴾ [الحجرات: 11]. ترجمه: (ای کسانی که ايمان آورده ايد ، مبادا که گروهی از مردان گروه ديگر را مسخره کند ، شايد آن مسخره شدگان بهتر از آنها باشند و مبادا که گروهی از زنان گروه ديگر را مسخره کند ، شايد آن مسخره شدگان بهتر از آنها باشند). پس هیچ قومی قوم دیگر را مسخره نکند.

و زمانی که این آیه را شندید: (وَلا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضًا﴾ [الحجرات: 12]. ترجمه: (و غیبت یکدیگر را نکنید). پس از غیبت دوری ورزید.

و زمانی که شنیدید الله تعالی می فرماید: (وَأَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ الرِّبَا﴾ [البقرة: 275]. ترجمه: (و الله تعالی خرید و فروش را حلال و ربا را حرام کرده است). پس از ربا دوری کنید، و همین طور از بقیه اوامر و نواهی قرآن.

از الله تعالی می خواهیم که ما و شما راجزو گروهی قرار دهد که قرآن را همان گونه که شایسته است تلاوت می کنند.

والحمد لله رب العالمين وصلى الله وسلّم على نبيّنا محمد وعلى آله وصحبه أجمعين .

http://www.ibnothaimeen.com/all/khotab/article_135.shtml