اسلام، قرآن و تفسیر

تفاوت حمد و شکر

در حقیقت بین حمد و شکر عموم و خصوص وجود دارد. لذا حمد از شکر از جهت کاربردی عام تر است چون حمد در برابر صفات لازم و متعدی است، بطور مثال می گویند: او را به خاطر قهرمانی‌اش ستایش کردم و او را به خاطر سخاوتش ستایش کردم. و معنای حمد خاص و محدود است، چرا که فقط با زبان صورت می‌گیرد. و شكر از يك نظر عام است كه با گفتار، رفتار و نيت صورت مي‌گيرد و از اين جهت كه تنها در صفات متعدي كاربرد دارد محدودتر است، چون بطور مثال كسي نمي‌گويد: به خاطر قهرماني‌اش شكر او را به جاي آوردم ومي‌گويند: از او به خاطر سخاوت واحسانش تشكر كردم. اين خلاصه نوشته‌هاي متأخرين بود. «والله اعلم»،

 ابونصر، اسماعيل بن‌حماد جوهري مي‌گويد: حمد ضد ذم است، مي‌گويند: «حمدتُ الرجل احمده حمداًُ ومحمده فهو حميد ومحمود». و«التحميد» از حمد بليغ‌تراست و حمد از شكر گسترده‌تر و فراگيرتر است. و درباره شكر مي‌گويد شكر ستايش فردي است كه به تو كار نيكي انجام داده وخوبي كرده است. و به دو صورت «شكرته» و « شكرت له» به كار مي‌رود كه دومي فصيح‌تر است. ليكن مدح از حمد گسترده تر است چون زنده، مرده و جمادات را مدح مي‌كنند، بطور مثال غذا، مكان، و ... مدح مي‌شود. مدح قبل و بعد از نيكي كردن وجود دارد و مدح صفات لازم و متعددي را شامل مي‌شود، لذا عموميت آن بيشتر است.

IslamQT.Com 

 اسلام-قرآن و تفسیر

============

منبع: تفسیر ابن کثیر