2024 Nov 21

IslamQT.Com 

عـنوان    :       

چرا سوره  فاتحه را «ام‌الكتاب» ناميده‌اند؟

امام بخاري در ابتداي كتاب تفسير مي‌گويد: اين سوره را فاتحه ناميدند. چون نوشتن تمام مصحف‌ها (قرآنها) با اين سوره آغاز مي‌شود و شروع قرائت نماز با همين سوره است.[1] و بدين علت فاتحه ناميده شده است كه تمام مفاهيم قرآن به همين سوره برمي‌گردد. ابن‌جرير مي‌گويد: عربها هر چيز كلي و جامعي كه تمام يك چيز و يا مقدمه‌ي چيزي باشد و توابع داشته باشد و بصورت كلي قبل از هر چيزي مطرح شود، «اُمّ» مي‌نامند. و به پوست دور مغز سر «اُم‌الرأس» گويند. و پرچم و رأيت جنگ را كه سربازان زير آن جمع مي‌شوند، «اُم» مي‌گويند. و مكه را «ام‌القري» ناميده‌اند، چون قبل از تمام آباديهاي ديگر بوده است و نيز گفته شده مكه را بدين علت «ام‌القري» ناميده‌اند كه زمين از مكّه پهن شده است.[2]

امام احمد از ابوهريره (رضی الله عنه) روايت مي‌كند كه پيامبر(صلی الله علیه وسلم)  درباره‌ي «ام‌القرآن» فرموده است: (اين سوره ام‌القرآن، سبع‌المثاني (هفت‌آيه‌اي كه در نماز تكرار مي‌شود) و قرآن عظيم است).[3]

ابوجعفر محمّدبن‌جريرطبري از ابوهريره(رضی الله عنه) روايت مي‌كند كه رسول خدا(صلی الله علیه وسلم) فرمود: اين سوره ام‌القرآن، فاتحه‌الكتاب و سبع‌المثاني است).[4]

IslamQT.Com 

 اسلام-قرآن و تفسیر

============